مقدمه
یکی از شاخص‌های اصلی در موفقیت اقتصادی مزارع آبزی‌پروری، ضریب تبدیل غذایی (FCR) است؛ یعنی نسبت مقدار غذایی که به ماهی داده می‌شود به وزن ماهی که اضافه می‌شود. کاهش FCR به معنای مصرف کمتر غذا برای تولید بیشتر ماهی است.
اکسیژن محلول، عامل کلیدی در متابولیسم و کارایی تغذیه‌ای ماهیان است. در شرایط کم‌اکسیژنی، ماهی‌ها بخشی از انرژی خود را صرف تحمل استرس و تنفس می‌کنند و رشدشان کاهش می‌یابد.
نقش نانوحباب در بهبود رشد
افزایش اکسیژن محلول پایدار: نانوحباب اکسیژن امکان دسترسی مداوم به DO بالا (۱۰–۱۵ mg/L) را فراهم می‌کند.
کاهش استرس هیپوکسی: نبود کمبود اکسیژن باعث می‌شود انرژی ماهی به جای بقا، صرف رشد و ساخت بافت شود.
فعال‌سازی متابولیسم: با اکسیژن فراوان، فرآیندهای هضم، جذب و سنتز پروتئین در بدن آبزیان به حداکثر می‌رسد.
تأثیر بر ضریب تبدیل غذایی (FCR)
در استخرهای هوادهی سنتی، FCR معمولاً بین ۱.۳ تا ۱.۵ گزارش می‌شود.
با استفاده از نانوحباب اکسیژن، مطالعات میدانی نشان داده‌اند که FCR می‌تواند به ۱.۰ تا ۱.۱ کاهش یابد.
این به معنای صرفه‌جویی ۲۰–۳۰٪ در هزینه خوراک است (که عمده‌ترین هزینه در شیلات محسوب می‌شود).
اثرات جانبی مثبت
افزایش اشتها: ماهی‌ها در محیط غنی از اکسیژن فعال‌ترند و خوراک بیشتری مصرف می‌کنند.
کاهش زمان پرورش: رسیدن به وزن بازاری سریع‌تر اتفاق می‌افتد، در نتیجه تعداد دوره‌های پرورشی در سال افزایش می‌یابد.
بهبود کیفیت گوشت: رشد در شرایط بدون استرس باعث افزایش کیفیت فیله و بافت می‌شود.
نتیجه‌گیری
نانوحباب اکسیژن با فراهم کردن محیطی پر از اکسیژن پایدار و یکنواخت، شرایطی را ایجاد می‌کند که ماهی‌ها بهترین استفاده را از غذای مصرفی داشته باشند. این فناوری نه تنها باعث افزایش رشد و کاهش زمان پرورش می‌شود، بلکه هزینه‌های خوراک را هم به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد.
